
Roep om samen beslissen

Naarmate de ziekte vordert, wordt de behoefte bij patiënten aan zeggenschap over de behandeling groter. Juist in de palliatieve fase, als genezing niet meer mogelijk is, dienen zich veel belangrijke keuzes aan. Open en eerlijke communicatie is dan van het grootste belang, aldus het rapport. Artsen moeten patiënten uitgebreid uitleggen welke behandelmogelijkheden er zijn en welke voor- en nadelen die hebben. Ook het afzien van verdere behandeling hoort besproken te worden als goede en gelijkwaardige optie. De patiënt moet ruimte krijgen voor het uitspreken van zijn verwachtingen en zorgen. Huisartsen kunnen hier een eigen rol bij vervullen, als vertrouwd aanspreekpunt voor de patiënt.
De onderzoekers beschrijven een scala aan instrumenten en methodieken voor samen beslissen. Denk aan het inlassen van ‘time out’-gesprekken waarin patiënt en huisarts de gelegenheid hebben om de situatie en de keuzes op een rijtje te zetten en aan (online) keuzehulpen die de patiënt ondersteunen bij zijn afweging. Een belangrijke aanpak is ook het meten van de ervaringen van patiënten om op basis daarvan de zorg meer op hun wensen te kunnen toesnijden. Er is niet één juiste aanpak. De instrumenten en methodieken kunnen op verschillende momenten en in verschillende situaties alleen of in combinatie benut worden.
Er lopen inmiddels meerdere pilots met samen beslissen binnen het Oncologienetwerk Zuid-Oost Nederland (OncoZON). In één daarvan worden wensen en voorkeuren van patiënten besproken in het multidisciplinaire overleg van zorgverleners. In een andere pilot krijgen medisch specialisten en verpleegkundig specialisten online training op het gebied van shared decision making en time out.
OncoZON houdt op 23 mei een breed opgezet symposium over gezamenlijke besluitvorming met inspirerende sprekers als Anne Stiggelbout, Annemiek Doeksen, Anne-Marie Dingemans en Trudy van der Weijden. Onderzoeker en medisch oncoloog dr. Art Vreugdenhil van MMC presenteert daar de resultaten van het onderzoek naar samen beslissen.